یک تسمه نقاله (conveyor belt) در واقع وسیله یا جزء حمل کنندهٔ یک سیستم انتقال مواد تسمه ای میباشد (که اغلب این سیستم به صورت خلاصه تسمه یا نوار نقاله نامیده میشود). سیستم انتقال مواد تسمه ای که کانوایر تسمه ای هم گفته میشود یکی از انواع متعدد سیستمهای نقاله ای میباشد. یک سیستم انتقال نقاله ای از دو یا چند قرقره (گاهی اوقات از آنها به عنوان درامز یا طبلک یاد میشود) تشکیل شدهاست به همراه یک حلقه بی پایان از تسمه یا نواری که مواد را حمل میکند و به دور آنها میچرخد.
جنس تسمه نقاله
نوار نقاله ها از اجزا مختلفی از جمله تسمه لاستیکی تشکیل شده اند. تسمه یکی از مهم ترین بخش های تسمه های نقاله می باشد که بر اساس نوع کاربرد از جنس های مختلف (لاستیکی یا فلزی) ساخته می شوند. تسمه نقاله ها در مدل های مختلفی از جمله آجدار، پی وی سی و… موجود می باشند. جنس تسمه ها چند لایه بوده که از لایه های لاستیکی، پارچه ای(کتان)، فلزی و… استفاده می شود. در تصویر زیر با لایه های تسمه نقاله آشنا می شوید.
جنس های مختلف تسمه های دستگاه کانوایر (conveyor)
ویدئو نحوه کار نوار نقاله
اجزای نوار نقاله
اجزای اصلی تسمه نقاله عبارتند از:
بدنه: بدنه آن که معمولاً از فولاد ساخته میشود، ساختار و پایهی اصلی را تشکیل میدهد.
بند: بند یا نوار حملکننده، قسمتی است که بار را حمل میکند و در طول نوار حرکت میکند. معمولاً از مواد مانند لاستیک، پلاستیک یا فلز تقویت شده ساخته میشود.
رولرها: رولرها یا چرخها به منظور حمل و حرکت صحیح نوار نقاله استفاده میشوند. این رولرها معمولاً در انتهای نوار و همچنین در نقاطی که نوار منحنی میشود قرار داده میشوند.
موتور: موتور برای ایجاد حرکت و محرک برای نوار نقاله استفاده میشود. این موتور میتواند برقی یا هیدرولیک باشد.
قطعات اتصال: قطعات اتصال مانند پیچ، پیچهای نگهدارنده و کلیپسها برای اتصال قطعات بدنه و بند نوار نقاله به هم استفاده میشوند.
همچنین، برخی نوارهای نقاله ممکن است شامل قطعات دیگری مانند صفحات حامل بار، ضربهگیرها، اندازهگیرهای آهنگ نوار، سنسورها و سیستمهای کنترل باشند.
کاربرد تسمه نقاله
نوارهای نقاله در صنایع مختلف و در زمینههای متنوعی استفاده میشوند. برخی از کاربردهای نوار نقاله عبارتند از:
- حمل و انتقال مواد: نوارهای نقاله برای حمل و انتقال مواد به طرز کارآمدی در صنایع مختلف مانند معدن، شن و ماسه، سیمان، کاهش ذرات، شیمیایی، پالایشگاهها، کارخانههای غذایی و بسیاری صنایع دیگر استفاده میشوند. آنها میتوانند چندین کیلوگرم تا چند صد تن از مواد را به طور مداوم و مکانیزه از یک نقطه به نقطهی دیگر انتقال دهند.
- خطوط تولید: نوارهای نقاله در خطوط تولید برای اتصال و انتقال محصولات از مراحل تولید مختلف به کاربردهای بعدی استفاده میشوند. میتوانند مواد خام، قطعات تولید شده، محصولات نهایی و تجهیزات دیگر را بین ماشینآلات و مراحل مختلف تولید جابجا کنند.
- سیستمهای سرعتدهی و تنظیم: با استفاده از موتورها و عناصر کنترلی، نوارهای نقاله میتوانند سرعت مواد حمل شده را تنظیم و کنترل کنند. این امر به بهبود بهرهوری و کارایی عملیات حمل و نقل کمک میکند.
- خطوط انتقال هوشمند: با اضافه کردن تکنولوژی سنسورها و سیستمهای کنترل هوشمند، نوارهای نقاله میتوانند به صورت خودکار و هوشمند مواد را تشخیص دهند، جهت و سرعت حرکت را تنظیم کنند و از حوادث ممکن مانند برخورد و گرفتگی جلوگیری کنند.
- صنایع غذایی: نوارهای نقاله در صنایع غذایی برای حمل و انتقال مواد غذایی از جمله دانهها، آرد، محصولات پختوپز، بستهبندی و غیره استفاده میشوند.
- بستهبندی و انبارداری: در صنایع بستهبندی، نوارهای نقاله میتوانند مواد بستهبندی شده را به طور مداوم به مناطق انبارداری یا به سمت حمل و نقل نهایی انتقال دهند.
در کل، نوارهای نقاله جهت کاهش هزینهها، زمان و زحمت در حمل و نقل مواد مورد استفاده قرار میگیرند و در بهبود کارایی و عملکرد صنایع بسیاری نقش مهمی را دارند
انواع نوارنقاله (تسمه نقاله)
تسمه نقاله ها براساس نوع نیاز و کاربرد، دارای مدل های مختلفی هستند. برای مثال در معادن از تسمه هایی با قابلیت مقاومت در برابر آتش، ساییدگی، پارگی و… استفاده می شود. از انواع نوار نقاله ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- EP یا منجید دار (TEXTER)
- رولیکی
- سیم دار بدون سیم عرضی (ST)
- سیم دار با سیم عرضی (SIDERFLEX)
- الواتوری (ELETEX)
- باکت دار (FLEXOBORD)
- آرامیدی (ARABELT)
- زنجیری
- لوله ای (PIPEX)
- شورون (آجدار یا SPINATEX)
- یک لایه (TEXBIND)
- دستچین
- بارگیری
نوار نقاله پرتابل (Portable Conveyor Belts): این نوع نوارهای نقاله از جنبههای مختلف قابل حمل بودن و سهولت در جابجایی برخوردارند. غالباً در کاراییهای میدانی و موقتی مورد استفاده قرار میگیرند، مانند ساخت و ساز، معدن، باغبانی و غیره.
نوار نقاله لولهای (Tube Conveyor Belts): این نوع نوارها شامل یک لوله است که مواد را درون آن حمل میکند. طراحی لولهای آنها به انتقال موادی با خصوصیات خاص مانند مواد پراکنده و دانهبندی شده کمک میکند. از نوارهای نقاله لولهای در صنایع مواد غذایی، کشاورزی و معدن استفاده میشود.
نوار نقاله روباز (Open Belt Conveyor): این نوع نوارها دارای ساختار باز و بدون پوشش بالایی هستند که مواد را از طریق نوار به سرعت حمل میکنند. از این نوع نوارها برای حمل و انتقال مواد سنگین و بزرگ مانند سنگ، شن و ماسه، سیمان و مواد ساختمانی استفاده میشود.
نوار نقاله بستهبندی (Packaging Conveyor Belts): این نوارها برای حمل و انتقال محصولات بستهبندی شده در خطوط تولید و واحدهای بستهبندی استفاده میشوند. طراحی آنها به منظور پشتیبانی از عملیات بستهبندی، برچسبزنی و کشش محصولات است.
نوار نقاله محکم (Solid Conveyor Belts): این نوع نوارها از جنس محکم و مقاومی ساخته شدهاند و برای انتقال مواد سنگین و با خاصیت اصطکاک بالا استفاده میشوند. طراحی آنها به منظور مقابله با بارهای سخت و شرایط سخت ترین صنایع انجام میشود.
نوارهای نقاله با روکش خاص: برخی نوارهای نقاله از روکشهای خاصی مانند پلییورتان، پلیاتیلن، لاستیک، کاواچ و غیره برخوردارند. این روکشها به نوارها ویژگیهای خاصی نظیر مقاومت در برابر سایش، اصطکاک، حرارت و مواد شیمیایی میبخشند.
همچنین، نوارهای نقاله ممکن است بر اساس سازوکار حرکت، عرض نوار و وزن اختصاص داده شده به مواد، ویژگیهای دیگری داشته باشند. این فهرست صرفاً تعدادی از انواع رایج نوارهای نقاله را شامل میشود و براساس نیازهای خاص هر صنعت و کاربرد، انواع دیگری نیز وجود دارد.
طرز کار تسمه نقاله به صورت زیر است:
- بارگذاری مواد: ابتدا مواد قابل حمل را روی نوار نقاله بارگذاری میکنید. این مواد میتوانند از هر نوع صنعتی یا معدنی باشند، مانند سنگ، خاک، غلات، مواد غذایی و غیره.
- حرکت نوار: سپس نوار نقاله شروع به حرکت کرده و مواد را به سمت مقصد مورد نظر حمل میکند. نوار نقاله میتواند افقی، عمودی یا با زاویه تنظیم شده باشد، بسته به نیاز برنامه.
- حمل و نقل مواد: مواد با حرکت نوار نقاله به طول مسیر حمل و نقل میشوند. این مواد ممکن است در طول مسیر از طریق استوانهها یا رولرها به شکل پیوسته حمل شوند تا از خراشیدگی و سایش کمتری برخوردار باشند.
- تخلیه مواد: در نهایت، وقتی که مواد به مقصد مورد نظر رسیدند، از نوار نقاله خارج میشوند. تخلیه مواد میتواند به صورت خودکار یا با دستکاری اپراتور صورت بگیرد.
🔄 لازم به ذکر است که نوار نقاله معمولاً با استفاده از موتورها و سیستمهای حرکتی دیگر قدرت میگیرد تا بتواند مواد را به طول و عرض مورد نظر حمل و نقل کند.
بدون دیدگاه